In 2018 vieren de Total 24 Hours of Spa hun 70ste verjaardag. Door de jaren heen zorgde deze uithoudingsklassieker voor enkele mijlpalen in de internationale enduranceracerij. In dit driedelig verhaal blikken we even terug op de geschiedenis van het evenement.
Deel III: 2001-2017
In 2001 is het rijk van de toerwagens afgelopen en krijgen de GT’s van het FIA GT-kampioenschap hun eigen etmaalrace. De spectaculaire, agressieve en krachtige bolides vallen meteen in de smaak bij het publiek, dat het meest onder de indruk is van het gebrul van de Amerikaanse V10 van de Chrysler Viper. Die bolides worden ingezet door topteams als Larbre Compétition, Belmondo Racing en Carsport en weten de eerste twee GT-edities van de 24 uur van Spa te winnen.
Porsche, Lister en Ferrari zijn echter nooit ver weg. Het Zwitserse Freisinger Racing bewijst dat met verve door in 2003 met een Porsche 996 GT3-RS naar de overwinning te rijden. De wagen was nochtans ingeschreven in de minder krachtige N-GT categorie, maar in typisch Belgische weersomstandigheden (het regent bijna de hele race) weten Stéphane Ortelli, Marc Lieb en Romain Dumas de wedstrijd naar hun hand te zetten.
De wagen die achter de Freisinger Porsche als tweede finishte claimt een jaar later de zege. Hoewel er voldoende Italiaanse flair aanwezig was – een door Scuderia BMS Italia ingeschreven Ferrari, bestuurd door Italianen Luca Cappellari en Fabrizio Gollin, samen met het Zwitsers-Italiaanse duo Enzo Calderari en Lilian Bryner (de eerste vrouw ooit om de 24 Uur van Spa te winnen) – was de winnende 550 Maranello toch een grotendeels Brits product, want ontwikkeld en gebouwd bij Prodrive.
In 2005 begint het tijdperk van de Maserati MC12, door het Duitse Vitaphone-team van Michael Bartels tot een onklopbare machine ontwikkeld. Het seriemodel heeft veel weg van een prototype, maar de Maserati MC12 beantwoordt perfect aan de GT1-regels die vanaf 2005 worden toegepast. Tussen 2005 en 2008 weet de Italiaanse schone drie keer te winnen, telkens met teameigenaar Bartels en Eric van de Poele aan het stuur. Daardoor wordt laatstgenoemde met vijf overwinningen alleen zegerecordhouder. De eerste twee zeges van ‘Kuifje’ van de Poele dateren van 1987 (het jaar waarin ‘vdP’ ook DTM-kampioen werd) en 1998, allebei met een BMW. Zijn record van vijf overwinningen staat nog steeds.
Maserati mag tijdens die eerste GT-jaren dan wel het meeste overwinningen hebben geboekt, de concurrentie komt ook sterk voor de dag. In 2006 komt de Aston Martin DBR9 dicht bij de zege, maar moet met minder dan een uur te gaan de leiding afgeven. De Corvette C6R blijkt meer succes te hebben, want die wint in 2007 en 2009, twee keer met Mike Hezemans aan het stuur. Vader Toine had zich eerder al in 1973 de beste getoond in Spa.
In 2010 telt de 24 Uur van Francorchamps niet meer mee voor een kampioenschap, omdat de GT1-categorie zich voortaan toelegt op de sprintwedstrijden van het FIA GT wereldkampioenschap. De wedstrijd krijgt wel de titel “Coupe d’Europe FIA GT2”. Er is plaats voor voor vier categorieën: GT2, GT3, GT National en de nieuwe GT4-categorie maakt ook voor de eerste keer zijn opwachting, als een eerste stap richting de populaire GT-categorie die GT4 nu is. In 2010 was GT3 de grootste groep, met 21 wagens. Daarbij hoorden de Mosler MT900R en de drie Ford GT’s tot de meest populaire bolides, vooral omdat twee van die Fords waren ingeschreven door het Marc VDS Racing team uit Charleroi.
Op een uur voor het eind van de editie van 2010 lijkt de BMW-clan een 22ste overwinning te kunnen scoren, maar een stukke stuurarm stuit de M3 op 40 minuten van het eind. Zo kan niets nog de Porsche van Bergmeister, Ragginger, Henzler en Dumas iets in de weg leggen. Voor laatstgenoemde was het de tweede belangrijke zege in enkele weken tijd, want hij won dat jaar ook in Le Mans.
Vanaf 2011 vormen de Total 24 Hours of Spa het hoogtepunt van de nieuwe Blancpain Endurance Series, in het leven geroepen door SRO Motorsports Group, en voorbehouden voor GT3-wagens. Niet minder dan dertien merken zijn vertegenwoordigd op de grid, met zeldzame bolides als de indrukwekkende Ford Mustang FR500 of Chevrolet Corvette, die het opnemen tegen de armada’s van Audi en Ferrari. Het aantal inschrijvingen – tijdens het eerste decennium van de 21ste eeuw gemiddeld 43 – stijgt merkbaar, tot meer dan 60 wagens. Het zou het begin zijn van het meest succesvolle tijdperk van de Belgische uithoudingsklassieker.
De Audi R8 LMS domineert de eerste twee GT3-edities, met zeges voor Audi Sport Team WRT (2011) en Audi Sport Team Phoenix (2012). De concurrentie wordt echter steeds sterker, en in 2013 beslist een duel tussen Manthey Porsche en HTP Mercedes-AMG de race. De zege gaat uiteindelijk naar de SLS van het Duitse trio Maxi Buhk, Maxi Götz en Bernd Schneider. Voor de 49-jarige is het zijn tweede zege in Spa… 24 jaar na de eerste uit 1989.
In 2014 weet er opnieuw een Team WRT Audi R8 te winnen, maar Vanthoor, Winkelhock en Rast komen pas 13 minuten voor het eind aan de leiding. Op de streep hebben ze amper 7,7 seconden voorsprong op de Marc VDS BMW Z4. Het Belgische BMW-team haalt een jaar later echter zijn gram met een klinkende overwinning.
Vanaf 2016 maakt Total 24 Hours of Spa ook deel uit van de nieuwe Intercontinental GT Challenge. Omdat BMW is overgeschakeld naar de nieuwe M6 GT3 nemen Audi, Mercedes-AMG en Bentley de favorietenrol op zich. Na 23 uur hard racen is het verschil tussen de nummers één en twee nog altijd meer 35 seconden, maar een stortbui op 30 minuten van het eind zorgt voor chaos. Alex Sims, Philipp Eng en Maxime Martin – met hun Rowe Racing BMW altijd voorin te vinden – komen er als eerste uit. Een emotionele zege voor Martin, die zo in de voetsporen van vader Jean-Michel (winnaar in 1979-80, 1987 en 1982) en oom Philippe (winnaar in 1979-80) kan treden.
De editie van 2017 wordt een historische editie: niet alleen finishen er zes wagens in dezelfde ronde – een record – de eerste plaats wisselt ook 58 keer van eigenaar. Ook dat is een record. Aan het eind heeft de Audi Sport Team Saintéloc R8 van Winkelhock, Haase en Gounon voldoende aan een voorsprong van elf seconden om de Bentley van Soucek, Soulet en Abril te verslaan.
Wat brengt de toekomst? De editie van 2018, van 26 tot 29 juli, kan alvast rekenen op de aanwezigheid van elf verschillende constructeurs. Veelbelovend…
______